Akutnhom Ŋïc Lui
Kɔc ke South Sudan kor ke Australia aayeke gäm ë tiitë nyïïniic bɛktueŋ apɛi në ajuɛɛr de löŋë kɔc kor ic. Në 2022 ic, Akutnhom Ŋïc Lui ayee looi kë bë kënë looi cɔ̈k piny. Abë luui kubë kɔc kor kuɔny në kuɛr ke tëëk ke ciɛɛŋ në pïr piɛth iic kë ye biäkde wuöt ë kɔc ke Akutnhom Ŋïc Lui Victoria.
Een Akutnhom Ŋïc Lui ee baŋde Ajuɛɛrë kë Loi de Kɔc Kor (Youth Justice Strategic Plan)
Victoria anɔŋ kë ye tïŋ tueeŋ ku ajuɛɛrë löŋ ë kɔc kor tɔ̈ nhom tueŋ looi wɛ̈n:
- ë luɔi aa wɛ̈ny në mïth ku kɔc kor ku cök piathde wut piny
- luui kenë kɔc kɔ̈k kubë gɛm në purtha lacök tënë mïth ku kɔc kor kubë pïrdɛn geer.
Ajuɛɛrë kë Loi de Kɔc Kor (Youth Justice Strategic Plan) 2022-30 en ee kuer kuany ic kubïï ë kë tïŋ tueeŋ kënë tiaam. Ajuɛɛr anɔŋ kë looi në baŋde kuɔɔny ë kɔc kor tënɔŋ akutnhïïm ke ciɛɛŋ ku kutë/juëcë ic ë thook (culturally and linguistically diverse [CALD]).
Yeen Akutnhom Ŋïc Lui kënë abë luui në mɛ̈t thiökic kenëë wuöt ke South Sudan ke kɔc Australiakubïk kuɛr yök kubïk:
- kɔc kor yaa gël në wuötkɛn iic kë ke cë luɛ̈ŋ në ajuɛɛrë löŋ de kɔc kor ic
- kɔc kor wel kë ke cë lɔtueŋ pe në ajuɛɛrë löŋ de kɔc kor
- kä wɛ̈n ë käŋ jɔɔk tɔ̈ piiny cɔ̈kpiny në kɔmke kɔc kor.
Tën cït të bïï Akutnhom Ŋïc Lui luui thïn
Dr Santino Deng acïï kuany ke ye bɛ̈ny ŋɔ̈ɔ̈r Akutnhom Ŋïc Lui. Në bääny ë Deng ic Akutnhom Ŋïc Lui abë lui kubë dɛ̈të piööu looi ku määt ril kenë kɔc South Sudan ke wuöt ke Australia.
Dr. Deng ee raan de kɔc South Sudan ke wuöt ke Australia ku anɔŋ ŋiëëc thiekic kenë kuɛ̈n de käŋ cieŋ, gɔ̈t ku yïŋ de wut ku luɔɔidɛn. Dr. Deng amuk, në käkëtiäm kɔ̈k iic, Ph.D Käŋë Wëi ke Cieŋ iic (Psychology/Counselling, Education and Sociology) tënɔŋ Jaama de Victoria. Dr. Deng acë nɔŋ kä juëc cïke gät bic wɛ̈n ë käŋ thiääk thook ke ŋiɛ̈ɛ̈c de kɔc South Sudan ke wuöt ke Australia ku loilooi Akutnhom Ŋïc Lui cïke juiir.
Mɛ̈t kenë wut
Yeen Akutnhom Ŋïc Lui abë luui kenë:
- manädhämaa ke wut
- kɔc ke nhialic ku käthii cëke cin mat
- amëdhiëëth ku amuuk/dumuuk
- kɔc kor nɔŋ pïrë ŋiɛ̈ɛ̈c.
Tɛ̈ɛ̈u ë wëu welkɔɔth në kä lacök iic
Yeen Akutnhom Ŋïc Lui abë wëu welkɔ̈ɔ̈th wïc keek wɛ̈n tɔ̈u gam tënë bakde këdɛ̈/luɔɔi. Kënë abë bakde këdɛ̈ lääu ic yïk/buth kubë ajuɛɛr gam ku kony kɔc kor.
Luɔi ciɛ̈ɛ̈th kenë kɔc kor ku anïn kɛn
Yeen Akutnhom Ŋïc Lui abë piŋ tënë kɔc kor ku anïnkɛn në biäkde kë bë luui tënë keek.
Yeen Akutnhom Ŋïc Lui abë ajuɛɛr loi keek tääu tëden kubïk rɔ̈m kenë kä wïc kɔc kor keek. Aabë latueŋ muöknyin, agut cë yïk cökëpiny matnhom ëbɛ̈n në tën cït ajuɛɛrë löŋ de kɔc kor luui thïn.
Rot mat-thïn kenë Akutnhom Ŋïc Lui
Yeen Akutnhom Ŋïc Lui abë jɔk në 2022 ic ku abë luui agut cë Aduöŋ 30 2025.
Loilooi ke luɔi ë wut aabë jɔk pe në yee run kënë yic.
Naa wïc kubï yï gät piny tënë Akutnhom Ŋïc Lui, kë yïn tuɔɔcë imel tënë SSAyouthjusticeEWG@justice.vic.gov.au (External link) ku ke piɔlic matë:
- rinku thïn
- imedldu thïn
- anyothë gäm lɔn bïnë/bennë yïn mat thïn në loilooi ke luɔi ë wut aabë jɔk pe në yee run kënë yic.
Kaŋë yup/cɔ̈t
Mäktäm de dugɛ̈t de Akutnhom Ŋïc Lui alëu bïï yuöp në imel ic në: SSAyouthjusticeEWG@justice.vic.gov.au (External link).